طرح کسب و کار یا بیزنس پلن برای استارتاپ‌ها

کارآفرینان نوپا اغلب بدون طرح کسب و کار اقدام به راه‌اندازی استارتاپ می‌کنند اما تدوین این طرح تجاری در همان ابتدای کار یک نمای کلی از موفقیت در اختیار افراد می‌گذارد. آماده‌سازی بیزنس پلن Business plan رسمی و مکتوب در مقایسه با سایر همتایان خود یک مزیت برای آن استارتاپ محسوب می‌شود و جذب سرمایه‌گذار را آسان‌تر می‌کند. اولین بیزنس پلن‌ها در قرن 18 توسط سومری‌ها که روی گل‌های فشرده درمورد تجرات و دامداری می‌نوشتند، آماده شده اس. نه فقط برای کسب‌وکارها بلکه حتی زمانی که مسافرتی در پیش است، باید برنامه‌ریزی دقیق انجام شود تا محدودیت‌های مالی، مدت زمان اقامت و تجهیزات مورد نیاز مشخص شود. درواقع فرق نمی‌کند که قصد راه‌اندزی یک گل‌فروشی یا افتتاح کارخانه‌ای بزرگ داشته باشید، در دست داشتن سند مکتوبی که برنامه‌های دستیابی به اهداف در آن مشخص شده باشد، یک فرصت است. فرصتی که داستان کسب‌وکار و بنیان‌گذاران آن را برای سرمایه‌گذاران تعریف می‌کند. تدوین بیزنس پلن امتیازی است که کارآفرینان با استفاده از آن هدف راه‌اندازی کسب‌وکار خود، مسیرهای دستیابی به هدف و چشم‌انداز سه تا پنج ساله استارتاپ را به دیگران اعلام می‌کنند.

تعریف طرح کسب و کار

بیزنس پلن سندی است که اهداف و استراتژی‌های آینده کسب‌وکار در دستیابی به اهداف را مشخص می‌کند. در این سند از موارد مختلفی مانند نوع محصول و خدمات، نحوه کسب درآمد فعلی یا در آینده، نحوه مدیریت و کارگزینی، برنامه‌‌های مربوط به تامین بودجه و سرمایه‌گذاری و جزئیات هم دیگر ذکر می‌شود. طرح کسب و کار مخاطبان داخلی و خارجی را هدف قرار می‌دهد و وجود آن تقریبا برای تمامی مشاغل مفید است. استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای نوپا بهره بیشتری از مزایای طرح کسب‌وکار خواهند برد و به‌منظور جذب سرمایه‌گذار خارجی از آن استفاده می‌کنند. این درحالی است که شرکت‌های بالغ‌تر نیز با به‌روزرسانی بیزنس پلن قبلی آن را به راهنمایی داخلی تبدیل کرده و مسیر دستیابی به اهداف را هموارتر طی می‌کنند. یک بیزنس پلن خوب و قوی شامل خلاصه اجرایی، توضیحات محصولات، ذکر استراتژی‌های بازاریابی و برنامه‌ریزی‌های مالی است.

دلایل نیاز به تدوین بیزنس پلن

آماده‌سازی طرح کسب‌ و کار برای استارتاپ‌ها فقط به‌منظور تامین نقدینگی و افزایش بودجه نیست بلکه دلایل بیشتری برای این کار به شرح زیر وجود دارد.

• مشخص کردن موانع بالقوه
• شفاف‌سازی استراتژی کسب‌وکار
• تصمیم‌گیری درمورد مسیر تامین منابع
• ارزیابی ایده و برنامه‌های رشد قبل از شروع به کار

دلایل هرچه که باشد، لازم است بدانید که نوشتن طرح کسب‌ و کار یکی از مستندات اصلی لازم برای جذب سرمایه استارتاپ‌ها است. تمام مشاغل با بیزنس پلن حرفه‌ای و رسمی کار خود را شروع نمی‌کنند اما بسیاری از از فاندرها اهمیت این سند را درک کرده و از همان ابتدا اقدام به تدوین آن می‌کنند. سرمایه‌گذاران به کمک طرح‌های کسب‌وکار و با ارزیابی بازار هدف به ارزیابی عملی بودن ایده قبل از سرمایه‌گذاری می‌پردازند. طراحی و تدوین طرح BP تنها محدود به استفاده سرمایه‌گذاران نیست و دلایل جالب دیگری برای نوشتن این برنامه وجود دارد.

برنامه‌ریزی

تدوین طرح کسب ‌و کار استارتاپ‌ها با شفاف‌سازی در مورد ایده‌های بنیان‌گذاران به تعیین گستره کسب‌وکار، مقدار زمان مورد نیاز، بودجه اولیه لازم و منابع حیاتی دیگر می‌پردازد.

ارزیابی ایده‌ها

درصورت وجود ایده‌های متعدد، به کمک بیزنس پلن ایده‌ای که شانس بیشتری نسبت به بقیه دارد، راحت‌تر شناسایی می‌شود.

تحقیق بازار

قبل از نوشتن طرح کسب و کار احتیاج به تحقیقات بسیاری است و اطلاعات به‌دست آمده از این راه بنیان‌گذاران را هنگام گرفتن تصمیمات استراتژیک یاری می‌کند.

جذب منابع انسانی

از راحت‌ترین روش‌های ابلاغ چشم‌انداز استارتاپ به نفرات جدید و جلب اعتماد آن‌ها به‌خصوص در مراحل اولیه رشد، تدوین بیزنس پلن است.

شراکت‌های استراتژیک

طرح کسب‌وکار هنگام نیاز به همکاری و شراکت با سایر استارتاپ‌ها به‌منظور مرور چشم‌اندازها و اطلاع از همسو بودن مسیر رشد نیز کارایی دارد.

بررسی وضعیت رقبا

به‌ویژه در دنیای پررقابت اکوسیستم استارتاپی، وجود بیزنس پلن یک مزیت برای شناسایی کمبودها و نقاط قوت وضعف کسب‌وکارها است. مزیت رقابتی استارتاپ در این شرایط به راحتی قابل شناسایی می‌شود.

آماده‌سازی طرح کسب و کار مناسب برای استارتاپ‌ها

نکاتی برای آماده‌سازی و تدوین یک طرح کسب‌ و کار خوب وجود دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

شناخت مخاطب

بهتر است زبان، گویش و سطح جزئیات مطرح شده در طرح کسب‌وکار متناسب با فردی باشد که قرار است این نوشته را مطالعه کند. این کار به استارتاپ‌ها کمک می‌کند تا مناسب‌ترین و تاثیرگذارترین فایل را آماده کنند.

داشتن یک هدف مشخص

اهداف خود را شناسایی و متناسب با آن هدفی که اهمیت بیشتری دارد، بیزنس پلن را تکمیل کنید. برای مثال ممکن است تامین بودجه هدف نهایی تکمیل فایل باشد.

مختصر و مفید بودن طرح کسب و کار

فارغ از مخاطب و هدفی نهایی، بهتر است بیزنس پلن کوتاه، خوانا و مفید باشد؛ 15 الی 20 صفحه کافی است. اسناد مهم‌تر را می‌تواندی به‌عنوان پیوست به فایل اصلی اضافه شود.

لحن، سبک و گویش یکنواخت

در شرایط ایده‌آل بهتر است یک نفر مسئول نوشتن طرح کسب و کار باشد تا لحن، سبک و گویش یکنواخت‌تری حاصل شود.

طرح کسب‌ و کار نقطه شروعی برای مسیر پُرپیچ‌وخم رشد و دستیابی به موفقیت انواع مشاغل است. اگر قصد شکل‌دهی یک روش ساختاریافته که بتواند به سازماندهی افکار و ایده‌ها بپردازد دارید، بیزنس پلن گزینه مناسبی به‌نظر می‌رسد. طرح کسب و کار استارتاپ‌ها باعث برداشتن گام‌هایی سنجیده و شفاف می‌شود که درنهایت منجر به پیش‌بینی مراحل بعدی کسب‌وکار خواهد شد. آماده‌سازی این فایل به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا شکاف‌های موجود را قبل از مشکل‌آفرینی شناسایی کنند و اقداماتی برای برطرف کردن آن انجام دهند. آماده‌سازی بیزنس پلن یکی از مستنداتی است هنگام جذب سرمایه به کمک استارتاپ‌ها خواهد آمد و مسیر حرکت را برای هر دو طرف مشخص‌تر می‌کند. آماده‌سازی مستندات جذب سرمایه هنگام مذاکره با سرمایه‌گذاران اهمیت دارد و به کمک تیم مشاوران رتیبا در گردآوری این مستندات عملکرد بهتری خواهید داشت. به‌منظور ثبت درخواست راهنمایی و مشاوره در زمینه جذب سرمایه این فرم را تکمیل کرده و منتظر تماس کارشناسان رتیبا بمانید.