ارزش گذاری شرکت های دانش بنیان به دلیل ماهیت ذاتی داراییهای آنها که ریشه عمیقی در دانش و فناوری دارند، چالشی منحصربهفرد است. برخلاف شرکتهای سنتی که داراییهای مشهود آنها مانند اموال و تجهیزات نقش مهمی را ایفا میکنند، ارزش اصلی این شرکتها در مالکیت معنوی، قابلیتهای نوآورانه و پیشرفتهای تکنولوژیکی آنها نهفته است. هدف از این مقاله درک دقیق از فرآیند ارزش گذاری برای شرکتهای دانش بنیان و پرداختن به تفاوتهای ظریف و روشهای کاربردی در این بخش است.
گروه تحلیلگران رتیبا، کارگزار رسمی سامانه خدمات توانمندسازی صندوق نوآوری و شکوفایی (سامانه بیز سرویسز) است که خدمات تخصصی ارزش گذاری شرکت دانش بنیان را ارائه میدهد. اگر شرکت دانش بنیان هستید و به گزارش ارزش گذاری احتیاج دارید، همین الان درخواست خود را ثبت کنید و از حمایت مالی صندوق نوآوری و شکوفایی بهرهمند شوید.
تعریف ارزش گذاری
ارزش گذاری فرآیند تحلیلی تعیین ارزش جاری یک دارایی یا شرکت است این فرآیند شامل استفاده از روشهای و تکنیکهای مختلف برای برآورد ارزش بازار منصفانه کسبوکار، دارایی یا اوراق بهادار است. ارزش گذاری برای اهداف مختلفی از جمله تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری، بودجهبندی سرمایه، معاملات ادغام و تملیک و تصمیمگیریهای استراتژیک کسبوکار انجام میشود.
شرکت دانش بنیان چیست؟
شرکت دانش بنیان کسبوکاری است که دانش و فناوری بهعنوان اجزای جداییناپذیر داراییهای آن تعریف میشود. این شرکتها از سرمایه فکری خود، دانش تخصصی، فناوری اختصاصی و مالکیت معنوی برای ایجاد ارزش استفاده میکنند و آنها را از مشاغلی که عمدتا با کالا یا خدمات ملموس سروکار دارند، متمایز میکند. برخلاف کسبوکارهای سنتی که ممکن است به داراییهای فیزیکی متکی باشند، این شرکتها فناوری و تخصص خود را در اولویت قرار میدهند. بهعنوان مثال شرکتی که صرفا بر واردات کالا بدون هیچ ورودی تکنولوژیکی منحصربهفردی متمرکز است، بهعنوان دانش بنیان واجد شرایط نیست.
ارزش گذاری شرکت های دانش بنیان
ارزش گذاری شرکت دانش بنیان فرآیند تعیین ارزش اقتصادی کسب و کار است که داراییهای اولیه و منابع ارزش آن ریشه در سرمایه فکری، نوآوری تکنولوژیکی و دانش اختصاصی دارد. شرکتهای دانش بنیان ارزش خود را از داراییهای نامشهود مانند ثبت اختراع، علائم تجاری، نرمافزار و قابلیتهای تحقیق و توسعه و حتی نیروی کار خود میگیرند.
تعرفههای پشتیبانی و میزان حمایت صندوق نوآوری که به دلیل توانمندسازی شرکت های دانش بنیان طراحی شده است، به شرح زیر است. از آن جایی که گروه تحلیلگران رتیبا، کارگزار رسمی و مورد تایید این صندوق است، این شرکتها با حمایت صندوق نوآوری میتوانند برای گزارش ارزش گذاری کسبوکار خود کمک هزینه ۷۰ درصدی تا سقف ۳۰ میلیون تومان، دریافت کنند.
برای مطالعه بیشتر در مورد شیوه حمایت از ارزش گذاری شرکت های دانش بنیان، فایل زیر را مشاهده کنید:
اهمیت ارزش گذاری شرکتهای دانش بنیان
شرکتهای دانش بنیان نقش حیاتی در اقتصاد دارند و از دو جهت مهماند: تولید علم و ورود به بازار. در کشورهای توسعهیافته، سرمایهگذاریهای گستردهای روی این شرکتها انجام میشود، زیرا آنها با تکیه بر دانش و فناوریهای نوین، مزیت رقابتی اصلی در اقتصاد محسوب میشوند. این شرکتها داراییهای نامشهود ارزشمندی از جمله مهارتها، نیروی انسانی ماهر و دانش تخصصی دارند که اهمیت زیادی در ایجاد ثروت و توسعه اقتصادی ایفا میکند.
روشهای ارزش گذاری شرکت های دانشبنیان
ارزش گذاری در هر مرحله از بلوغ شرکتها نیازمند روشها و ملاحظات مختلفی برای ارزیابی منصفانه ارزش شرکت است. این روشها عبارتند از:
- روشهای سنتی
- روش درآمدی
- روش داراییمحور
- روش بازار
روشهای سنتی ارزش گذاری که اغلب بهعنوان رویکردهای بنیادی مورد استفاده قرار میگیرند و اصول اساسی را در برمیگیرد و با ویژگیهای شرکتهای دانش بنیان تطبیق داده میشوند.
- روش هزینه باز تاسیس: هزینه مورد نیاز برای تکرار فناوری و مالکیت معنوی شرکت را از ابتدا تخمین میزند.
روش درآمدی بر پتانسیل درآمد آتی شرکت، تنزیل جریانهای نقدی آتی به ارزش فعلی تمرکز دارد.
- روش تنزیل جریانات نقدی: جریانهای درآمدی قابل پیشبینی شرکتهای دانش بیان را پیشبینی میکند.
روش دارایی محور بر ارزش گذاری داراییهای مشهود و نامشهود شرکت تاکید دارد.
- روش ارزش روز تعدیل شده با ریسک: ارزش شرکت را بر اساس ارزش خالص داراییهای آن شامل داراییهای مشهود (تجهیزات، املاک و مستغلات) و داراییهای نامشهود (ثبت اختراع و علائم تجاری)
روش بازار از مقایسه شرکتها با معاملات مشابه برای تعیین ارزش شرکت استفاده میکند.
- روش مقایسهای: بر مبنای مقایسه شرکت مورد نظر با شرکتهای مشابه در همان صنعت یا حوزه فعالیت است.
- روش ضرایب: روش ضرایب بر اساس استفاده از ضرایب مالی خاصی نظیر نسبت قیمت به درآمد (P/E)، نسبت قیمت به فروش (P/S)، نسبت قیمت به سود ناخالص (P/EBITDA) و نسبت قیمت به دارایی (P/B)باشند.
روش های ارزش گذاری شرکت های دانش بنیان بر اساس موارد دیگری نیز تقسیمبندی میشوند:
روشهای مبتنی بر فناوری و دانش
شرکتهای دانش بنیان بخش قابلتوجهی از ارزش خود را از داراییهای تکنولوژیکی و دانش تخصصی خود بهدست میآورند. هدف این روشها، کمی کردن ارزش داراییهای نامشهود است. این روش برای شرکتهای نوپا و در مراحل اولیه بلوغ مناسب است.
روشهای مبتنی بر پتانسیل رشد و نوآوری
توانایی شرکت برای نوآوری و جذب فرصتهای بازار با تمرکز بر چشمانداز رشد آینده، برای ارزش گذاری شرکتهای دانش بنیانی که در مرحله رشد با جریانهای درآمد قابل پیشبینی و پتانسیل رشد قابلتوجه هستند، مناسب است.
روشهای مبتنی بر ثبت اختراعات و مالکیت فکری
مالکیت فکری (IP) حیاتیترین دارایی شرکتهای دانش بنیان است بنابراین در ارزش گذاری آنها موارد مختلفی نظیر ارزش اقتصادی پتنتها، علائم تجاری، حق چاپ و موارد دیگر را نیز ارزیابی میکند.
چالشها و مشکلات در ارزش گذاری شرکت های دانش بنیان
- بخش قابلتوجهی از ارزش شرکت دانش بنیان به داراییهای نامشهود (ثبت اختراع، علائم تجاری، فناوری اختصاصی و سرمایه انسانی) وابسته است. تعیین کمیت و ارزش گذاری منصفانه این داراییها در مقایسه با داراییهای مشهود، دشوارتر است.
- شرکتهای دانش بنیان اغلب دارای پتانسیل رشد قابلتوجهی بر اساس قابلیتهای نوآورانه و فرصتهای بازار هستند. ارزشگذاری این پتانسیل مستلزم تجزیه و تحلیل دقیق پیشبینی درآمد آتی، مقیاسپذیری فناوری و نرخ پذیرش بازار است که اغلب نامطمئن بهنظر میرسند.
- یافتن شرکتهای قابل مقایسه بهعنوان معیار بهویژه برای شرکتهای خاص یا نوآور میتواند چالشبرانگیز باشد.
- موفقیت شرکتهای دانش بنیان اغلب به تخصص و خلاقیت افراد کلیدی بستگی دارد بنابراین، ارزش گذاری تاثیر این پرسنل و خطرات مرتبط با خروج احتمالی نیز یک ملاحظه حیاتی است.
- ارزش گذاری شرکت های دانش بنیان اغلب تحت شرایط نظارتی سختگیرانه قرار دارند و این میتواند با تاثیر بر ریسکهای بالقوه بازار و عملیاتی، ارزشگذاری را پیچیدهتر کند.
عوامل مؤثر در ارزشگذاری
- مالکیت معنوی: شامل اختراعات، علائم تجاری، حق چاپ و فناوریهای اختصاصی
- سرمایه انسانی: تخصص و مهارت و ظرفیت نوآوری کارکنان شرکت شامل ارزیابی استعداد، پرسنل کلیدی و توانایی کلی نیروی کار برای هدایت رشد آینده
- پیشرفتهای تکنولوژی: پیشینه فناوری فعلی شرکت، پروژههای تحقیق و توسعه در حال انجام و توانایی آنها در نوآوری و جلوتر ماندن از رقبا
- پتانسیل بازار: درک تقاضای بازار برای محصول یا خدمات شرکت، موقعیت رقابتی و پتانسیل شرکت شامل تجزیهوتحلیل روندهای بازار، پایگاه مشتریان و فرصتهای رشد
- جریانهای درآمدی: ارزیابی جریانهای درآمد موجود و بالقوه، شامل معاملات انجامشده، فروش محصولات و قراردادهای خدمات
- عملکرد مالی شرکت: تجزیهوتحلیل صورتهای مالی شرکت از جمله درآمد، حاشیه سود و جریانهای نقدی
نتیجهگیری
ارزش گذاری شرکت دانش بنیان فرآیندی دقیق و ظریف است که ارزش داراییهای نامشهود و پتانسیل رشد آتی آنها را نشان میدهد. تخصص در تحلیل مالی، دانش صنعت و درک عمیق حقوق مالکیت معنوی برای ارزیابی شرکتهای دانش بنیان ضروری است. در صورت نیاز به خدمات ارزش گذاری شرکت دانش بنیان، میتوانید از خدمات تخصصی رتیبا استفاده کنید و کمکهای بلاعوض طراحی شده برای حمایت از این شررکتها را از سوی سامانه خدمات توانمندسازی صندوق نوآوری و شکوفایی، دریافت کنید.