DDDM یا تصمیم گیری داده محور در استارتاپ‌ها به معنی استفاده درست از داده‌های جمعآوری شده و تحلیل آن‌ها برای تصمیم‌گیری در امور کسب‌وکار است. در این رویکرد به داده‌ها به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف کسب‌وکار و پیشبرد برنامه‌های جاری نگاه می‌شود. تصمیم‌گیری داده محور (Data-Driven Decision-Making) به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا بهترین انتخاب را با توجه به داده‌های موجود و تلاشی در جهت افزایش رشد یا فروش داشته باشند. استفاده از تصمیم داده محور نیازمند به کار بردن تکنولوژی و نرم‌افزارهای متنوعی است که به شرکت‌ها کمک می‌کنند اطلاعات لازم را جمعآوری، ذخیره و تحلیل کنند. به عبارت دیگر فرآیند DDDM به طور مستقیم به ذخیره‌سازی داده‌ها وابسته است. در اوایل سال 2 هزار میلادی تکنولوژی‌های Big Data و تحلیل داده به شکل گسترده‌ای در صنعت جای خود را باز کرد اما هزینه‌بر بودن پردازش داده‌ها مانع از گسترش آن شد. تصمیم گیری مبتنی بر داده در استارتاپ‌ها به شکل گسترده در سال‌های اخیر با رشد سریع تکنولوژی و افزایش حجم داده‌ها مجدد مورد توجه قرار گرفت.
منظور از تصمیم گیری داده محور (Data-Driven) چیست؟
تصمیم گیری داده محور برای بقای استارتاپ‌های B2B یا B2C یک ضرورت محسوب می‌شود. ضرب‌المثل “Data is Oxygen” به معنی «داده‌ها اکسیژن هستند» به خوبی اهمیت نقش اطلاعات در تصمیم‌گیری‌های شرکتی را نشان می‌دهد. در اکوسیستم استارتاپی جهانی حدود 65 درصد کسب‌وکارها پس از سال 2020 به دلیل اهمیت تصمیم‌گیری داده محور بودجه تجزیه و تحلیل اطلاعات خود را افزایش دادند.
داده محور بودن به معنی تکیه بر واقعیت‌ها در ایجاد الگو و بینش در مورد یک موضوع است و به گونه‌ای عمل می‌کند که قبل از هر گونه تصمیم‌گیری سازمانی ذهنیت افراد از فرآیند تفکر پاک شود. هنگامی که قرار باشد تصمیم گیری براساس داده انجام شود تمام جزئیات مربوط به حوزه‌های مختلف کسب‌وکار بررسی می‌شود تا بینش‌های تازه‌ای دریافت شود.
نرم افزارهای کاربردی برای استفاده در تفکر داده محور
تصمیم‌گیری داده محور به ابزار و نرم افزارهایی احتیاج دارد که استفاده از آن‌ها باعث سهولت انجام کارها می‌شود. در ادامه به تعدادی از معروف‌ترین نرم‌افزارها که برای این فرآیند مفید هستند اشاره خواهد شد.
- Power BI؛ ابزار گرافیکی و تحلیلی مایکروسافت
- RapidMiner؛ ابزار مناسب برای تحلیل داده پیچیده
- Tableau؛ نمایش داده‌ها به صورت مفهومی و همه فهم
- Google Analytics؛ تحلیل و بررسی داده‌های ترافیک وب‌سایت
- Apache Hadoop؛ استفاده از فناوری Big Data برای جمعآوری، ذخیره و تحلیل داده‌ها
استفاده از تکنولوژی در تصمیم گیری مبتنی بر داده نقش مهمی دارد و اعضای تیم و مدیران استارتاپ‌ها با توجه به نیاز خود و خروجی تحلیل داده مدنظر یکی از نرم افزارهای گفته شده را می‌توانند انتخاب کنند.
اهمیت پیاده‌سازی تصمیم گیری داده محور برای استارتاپ‌ها
در اهمیت پیاده‌سازی تصمیم‌گیری داده محور همین بس که آمارها نشان می‌دهد شرکت‌هایی که از این روش برای گرفتن تصمیم‌های خود استفاده کرده‌اند 30 درصد بیشتر از دیگران توانسته‌اند رشد به دست بیاورند. سایر دلایلی که برای اهمیت استفاده از این روش تفکر در استارتاپ‌ها وجود دارد به شرح زیر است.
- تصمیم‌گیری سریع و مناسب
- جلوگیری از اتخاذ تصمیمات مغرضانه
- کمک به تعیین اهداف و دستیابی به آن‌ها
- فراهم کردن فضای بیشتر برای ایده‌ها و فرصت‌های تجاری جدید
اطلاعات به دست آمده در روش تفکر داده محور قابل سنجش، معقول و قابل توجیه هستند و استفاده از آن‌ها شرایط مساعدی را برای تصمیم‌گیری آسان فراهم می‌کند. این شیوه تفکر با انجام اولویت‌بندی افراد را مجبور می‌کند تا بدون حضور احساسات به حقایق پرداخته و قضاوت‌های منصفانه و عینی براساس گزارش‌های موجود داشته باشد. استفاده از داده‌ها برای تصیم‌گیری در مورد جنبه‌های مختلف یک کسب‌وکار در نهایت به شناخت بیشتر و یافتن فرصت‌های جدید منجر می‌شود.
مراحل فعال کردن تصمیم گیری مبتنی بر داده در استارتاپ‌ها
با مرور اهمیت و ضرورت استفاده از تفکر داده محور زمان آن فرا رسیده که مراحل لازم برای این نوع تفکر در سازمان‌ها مرور شود. به طور کلی 7 مرحله لازم است تا فرآیند تصمیم‌گیری داده‌محور فعال شود که در ادامه توضیح داده می‌شود.
- فهرست کردن اهداف و اولویت‌ها
- جمعآوری مسائل حل نشده
- شناسایی منبع داده به دست آمده
- سازماندهی و تجزیه تحلیل داده‌ها
- ایجاد استراتژی برای داده‌ها
- بازخورد گرفتن و بازگشت به عقب
- تشویق فرهنگ تصمیم‌گیری مبتنی بر داده
همه‌چیز در این روش تفکر و تصمیم‌گیری با شناسایی اهداف و تعیین اولویت‌های آغاز می‌شود. شناسایی مسائل و تعارض‌های حل نشده سازمانی قدم دوم در تفکر داده محور است. شناخت منابع دریافت داده‌های مربوطه قدم بعدی و یکی از اصلی‌ترین مراحل در تصیم‌گیری داده محور به حساب می‌آید. هر داده خام به دست آمده طی فرآیندی سازماندهی یا تجزیه و تحلیل و سپس با هدایت این داده‌ها استراتژی عملی استخراج می‌شود. بازخورد دادن و حالت رفت و برگشتی در داده‌های به دست آمده سبب پیشرفت اعضای تیم می‌شود و در نهایت با حاکم شدن فرهنگ سازمانی داده محور در یک کسب‌وکار مسیر برای حرکت به سوی موفقیت هموارتر می‌شود.
جمع‌بندی در مورد تصمیم گیری داده محور
تصمیم گیری داده محور با توجه به افزایش تولید داده‌ها در استارتاپ‌ها و نیاز به تحلیل دقیق این اطلاعات به عنوان یکی از موثرترین رویکردها برای تصمیم‌گیری در دنیای کسب‌وکارها مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از تصمیم‌گیری داده محور به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا بهترین انتخاب‌ها را با توجه به داده‌های موجود داشته باشند تا به بهبود عملکرد منجر شود. استفاده از داده‌ها در تصمیم گیری مبتنی بر داده این امکان را به کسب‌وکارها می‌دهد که تا به شکل موثرتری همه داده‌ها را با هم پردازش و ضبط کنند. درک بهتر از سفر مشتری، شناسایی رفتار مشتری، پیش‌بینی روند صنعت، شناسایی فرصت‌های بازار، فروش و بازاریابی بهتر از جمله مزیت‌های استفاده از تصمیم‌گیری داده محور در اداره کسب‌وکارها است. از آن چه در اینجا گفت شد می‌توان نتیجه گرفت که بخش‌های مختلف یک استارتاپ می‌توانند با تکیه بر تصمیم‌گیری داده محور در کنار یکدیگر کار کنند و در مسیر موفقیت گام بردارند.
منبع:
- https://blog.gramener.com/data-driven-decision-making-for-startups/
