نیاز به مدل بروس تاکمن برای تیم سازی استارتاپ‌ها انکار نشدنی است. می‌دانیم که داشتن ایده شرط کافی برای موفقیت یک استارتاپ نیست. شما در کنار ایده اولیه به تیم نیز احتیاج دارید. تیمی قوی که بتواند استارتاپ را به موفقیت برساند. تیم سازی کار راحتی نیست و فاندر استارتاپ در ابتدای کار مسئولیت سنگینی برعهده دارد. اگر کسی به فکر تشکیل تیم و کار تیمی باشد، بعید است که نیم‌نگاهی به مدل بروس تاکمن نداشته باشد.
بروس تاکمن در هر مرحله از تشکیل تیم توصیه‌هایی برای فاندر استارتاپ دارد که دانستن و به کاربستن آن‌ها می‌تواند استارتاپ شما را به مقصد نهایی خود برساند. به عقیده تاکمن ما در پروسه تیم‌سازی استارتاپ‌ها با پنج مرحله سرکاروکار داریم که هر کدام از این مراحل دشواری‌های خاص خود را دارد.
در این مقاله به بررسی توصیه‌های بروس تاکمن در هر مرحله از مراحل تیم‌سازی از جمله مرحله شکل‌گیری، طوفان، هنجارسازی، عملکرد و خاتمه می‌پردازیم. خواندن مقاله زیر به فاندرهای استارتاپ و تمام افرادی که درگیر پروسه تیم سازی هستند، توصیه می‌شود.
توصیه‌های بروس تاکمن در مرحله شکل‌گیری یا Forming
مدل بروس تاکمن با در نظر گرفتن ویژگی‌های مرحله شکل‌گیری،توصیه‌هایی برای عبور استارتاپ‌ها از این مرحله ارائه می‌دهد. عدم شفافیت وظایف و دشواری کنترل هیجانات اعضای تیم در این مرحله ممکن است باعث پیچیدگی شود اما تاکمن معتقد است که با به کارگیری این توصیه‌ها می‌شود از مرحله شکل‌گیری به راحتی عبور کرد.
- قبل از تیم سازی و درگیر کردن افراد بیشتر، روی یک کاغذ شرح وظایف خود و افرادی که به آن‌ها نیاز دارید را بنویسید.
- برای استارتاپ خود یک چارت سازمانی در نظر بگیرید و از کپی کردن چارت سازمانی بقیه استارتاپ‌ها نیز بپرهیزید. استارتاپ شما منحصر به فرد است و هویت DNA مخصوص به خود را دارد. استارتاپ، ایده، تیم و بازار کار شما مخصوص به خود شماست. (لازم به ذکر است که این مرحله فقط مخصوص طراحی است و قرار نیست به مرحله اجرایی برسید.) شما به عنوان فاندر استارتاپ در این مرحله باید بتوانید به سوال‌های زیر پاسخ دهید:
- نقش خودم به عنوان فاندر یک استارتاپ چیست؟ نقش رهبری؟ نقش لیدری؟ منتور بودن؟ (مراقب اشتباهات خود در مسیر تعیین نقش‌ها باشید.)
- با چه کسانی کار را شروع کنم؟ (انتخاب خردمندانه و آگاهانه اعضای تیم، اهمیت دارد.)
- آینده شرکت من چیست؟ آیا با یک شرکت 10 نفره سروکار دارم یا 1000 نفره؟ آیا قرار است سرویسی یکتا ارائه دهم یا قرار است یک سوپراپلیکیشن باشم؟
- ارزش سازمانی شرکت و استارتاپ چیست؟ تمام افرادی که از این به بعد به تیم شما اضافه می‌شوند، قرار است این ارزش سازمانی را شناخته و به آن وفادار بمانند. پاسخ این سوال به پاسخ سوال هدف کسب‌وکار گره خورده است.
شما به عنوان فاندر استارتاپ اگر بخواهید اصول تیم سازی با بروس تاکمن را سرلوحه کار خود قرار دهید، باید بتوانید به این سوال پاسخ دهید که ارزش سازمانی استارتاپ شما چیست؟
- تیم حرفه‌ای
- مشتری مداری
- یونیکورن بازار بودن
- خدمت‌رسانی سریع به مشتری
- به دست آوردن بزرگ‌ترین جامعه هدف در سرویس موردنظر
به دنبال رشد دادن و بزرگ‌تر کردن تیم خود نباشید. به خصوص هنگامی که هنوز محصول اولیه (MVP) ساخته نشده است. توصیه بروس تاکمن این است که با ۳ نفر استارتاپ ساخته می‌شود. چرا سه نفر بهتر است؟ زیرا ۲ نفره بودن در بعضی تصمیم‌گیری‌ها باعث به جود آمدن موقعیت‌های ۵۰، ۵۰ می‌شود که شما را دچار مشکل می‌کند. ساختار تیم استارتاپی ۴ نفره نیز شبیه تیم ۲ نفره است و مدیریت استارتاپ را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
آيا می‌دانید که طبق مدل بروس تاکمن برای تیم سازی استارتاپ آن هم در مراحل اولیه به چه افرادی نیاز دارید؟
- مدیرعامل تیم CEO
- مدیر ارشد فناوری تیم CTO
- مدیر ارشد بازاریابی CMO
تیم کوچک اما تمام‌وقت باشد. لازم است که به خصوص در اوایل کار، به صورت 24 ساعته بر روی کسب‌وکار نوپای خود زمان بگذارید. پس نیروی پاره‌وقت به درد تیم شما نمی‌خورد.
در ابتدای کار تیم شما به دو دسته تقسیم می‌شود. یکی تیم اجرا Administrative Teamو دیگری تیم محصول Product team. شما به عنوان فاندر و با توجه به توانمندی‌های خود انتخاب می‌کنید که در کدام یک از تیم‌ها ایفای نقش داشته باشید. با مشخص کردن موضوع خود، به راحتی می‌توانید برای جذب هم‌بنیان‌گذار تیم دیگر، اقدام کنید.
بهتر است هم‌بنیان‌گذار انتخابی کسب‌وکار شما، چند مهارت و تخصص داشته باشد تا در ابتدای مسیر سرعت رشد بالاتر برود و در عین حال هم هزینه‌های کم‌تری مصرف شود.
توصیه‌های بروس تاکمن در مرحله طوفان یا Storming
از آن‌جایی که تنش و درگیری بین اعضای تیم در این مرحله بالا است، شما به عنوان یک فاندر باهوش باید مراقبت کنید تا انرژی منفی در تیم به حداقل برسد و اعضای تیم درگیر حاشیه‌های بین تیمی نشوند. اما چگونه؟
- در مورد میزان پیشرفت به سوی هدف و همچنین زمان رسیدن به آن فکر کنید و نحوه حرکت را ارزیابی کنید.
- اعضای تیم را به طور منظم برای انجام وظایفشان تشویق و هدف را به آن‌ها یادآوری کنید.
- به منظور بالا بردن میزان ارزشمندی اعضای تیم، آن‌ها در جریان روند پیشرفت و حرکت استارتاپ به سوی هدف قرار دهید.
- با شفاف‌سازی و ارائه گزارش شفاف به اعضای تیم، آن‌ها احساس می‌کنند که در ازای حاصل عمر خود، نتیجه مثبتی می‌گیرند.
- برگزاری جلسات کوتاه روزانه یا استندآپ میتینگ Stand-up meeting راهکار خوبی برای افزایش هماهنگی بین اعضا است.
- امکان دارد که تمام وقت و انرژی اعضای تیم در این مرحله صرف عبور شده و پیشرفت چندانی برای استارتاپ وجود نداشته باشد.
تمام استارتاپ‌های یونیکورن دنیا این مرحله را گذرانده‌اند. تیم جنگیده و از این مرحله به سلامت عبور کرده است. پس استارتاپ شما هم می‌تواند از این مرحله عبور کند.
راهکارهای عبور از مرحله طوفان در مدل بروس تاکمن
از آن‌جایی که انرژی منفی بین اعضای تیم استارتاپی در این مرحله بالا است، شما به عنوان فاندر آگاه و باهوش باید از هرگونه حاشیه و درگیری بین اعضای تیم جلوگیری به عمل آورید. چگونگی این کار در ادامه توضیح داده شده است.
- از همان ابتدای کار، اعضای تیم‌تان را خوب بشناسید و در کنار تخصص از شخصیت و روحیات یکدیگر نیز شناخت پیدا کنید. استفاده از تست‌های شخصیت‌شناسی در این مرحله توصیه می‌شود زیرا ممکن است یکی محافظه‌کار و دیگری ریسک‌پذیر باشد.
- اهداف همسو برای کسب‌وکار خود تعیین کنید. تفاوت در هدف کسب‌وکار و دید متفاوت به استارتاپ می‌تواند تعارض‌ها را بین اعضا بیشتر کند. ممکن است هدف کسی یک شبه پولدار شدن و هدف دیگری پاسخ به نیاز کارآفرین بودن، باشد.
- تفاوت نحوه کار کردن اعضای تیم هم می‌تواند آسیب‌زا باشد. با هماهنگ کردن مدل کاری افراد و افزایش بینش در مورد تفاوت زندگی کارمندی و تیم استارتاپی، اعضای تیم را به همگنی برسانید.
- هر کجا احساس کردید که تناقض‌های بین افراد در حال آسیب زدن به تیم شما هستند، درنگ نکنید و به دنبال هم‌بنیان‌گذار یا کوفاندر co-founder دیگری باشید.
- هر از چند گاهی در جلسات کوتاه روزانه یا استندآپ میتینگ‌ها جمله «همه با همیم؟» را تکرار کنید تا متوجه شوید اعضای تیم متوجه صحبت‌های شما و اهداف تیم هستند؟
بروس تاکمن تاکید می‌کند که در جلسات روزانه حتما سوال‌های زیر را از اعضای تیم استارتاپی خود بپرسید:
- آیا اهداف مشترکی داریم؟
- آیا مهارت‌های بین‌فردی کافی داریم؟
- آیا در مورد نقش‌ها و مسئولیت‌ها توافق داریم؟
- آیا وظایف، ارتباطات و سیستم‌های تصمیم‌گیری ما درست کار می‌کند؟
فراموش نکنید که همه تیم‌ها برای ساخته شدن، هزاران بار جنگیده و برای رسیدن به هدف کسب‌وکار خود تلاش کرده‌اند. پس در حین بروز سختی‌ها، ناامید نشوید.
توصیه‌های بروس تاکمن در مرحله هنجارسازی یا Norming
بروس تاکمن توصیه‌هایی برای عبور استارتاپ در مرحله هنجارسازی ارائه می‌دهد تا فاندر با استفاده از آن‌ها بتواند با کم‌ترین میزان درگیری از این مرحله عبور کند.
- به اعضای تیم خود کمک کنید تا بتوانند مسئولیت‌های خود را دقیق‌تر انجام دهند.
- لازم است که اهداف تیم و اهداف کسب‌وکار به صورت دائمی به اعضای تیم یادآوری بشود.
- برگزاری رویدادهای کار تیمی موثر و مکرر به هماهنگی و یکدست شدن ساختار تیم کمک می‌کند.
- به خود یادآوری کنید که به تازگی از مرحله طوفان گذر کرده‌اید و تیم هنوز به تقویت روابط و پایه‌ها نیاز دارد.
پایه‌های تیم در مرحله هنجارسازی هنوز به محکم شدن احتیاج دارند. شما به عنوان فاندر در این مرحله مسئولیت سنگینی دارید. اعضای تیم باید احساس کنند که شما در کنارشان قرار دارید. انجام فعالیت‌های اجتماعی مشترک به منظور کاهش خستگی اعضای تیم و هماهنگی بیشتر، توصیه می‌شود.
توصیه‌های بروس تاکمن در مرحله عملکرد یا Performing
به منظور رعایت اصول تیم سازی با بروس تاکمن، لازم است که به توصیه‌های او در مرحله عملکرد هم توجه کنید.
- تمرکز خود را روی بقیه تیم‌ها و کارهای جدیدتر بگذارید و آن‌ها را به صورت آگاهانه هدایت کنید.
- در عین رعایت همدلی تا جایی که امکان دارد وظایفی را هم به اعضای تیم که مشتاق انجام دادن آن‌ها هستند، بسپارید.
- اجازه دهید افراد مستقل‌تر از گذشته تسک‌های خود را انجام دهند. به آن‌ها اعتماد به نفس بدهید تا با خلاقیت بیشتر و عملکرد بهتر وظایفشان را انجام دهند.
درست است که تیم‌سازی کار دشواری به نظر می‌رسد اما تمام استارتاپ‌های موفق دنیا این مراحل را از سرگذارنده‌اند. امیدواریم که با به کارگیری توصیه‌های مطرح شده در این مقاله شما هم به بهترین نحو ممکن بتوانید تیم سازی استارتاپ خود را با مدل بروس تاکمن انجام دهید. اگر در هر مرحله از کسب‌وکار خود هستید و در مورد مراحل پیشنهادی بروس تاکمن سوالی دارید، پرسش خود را در قسمت نظرات بنویسید.
