بسیاری از شرکتهای مطرح دنیای امروز، استارتاپهایی بودند که روزی قدم در مسیر جذب سرمایه برای توسعه کسب و کار خود گذاشتهاند. اپل، گوگل و آمازون استارتاپهایی هستند که در یک گاراژ یا زیرپله احداث شده بودند و به لطف جذب سرمایه، امروز یکی از غولهای تجاری در دنیا هستند. همه استارتاپها در مرحله رشد کسب و کار خودشان به جذب سرمایه نیاز پیدا خواهند کرد. بهتر است به عنوان یک فاندر یا کوفاندر استارتاپ، دانشجو و یا فردی که رویای داشتن یک کسبوکار را در سر دارد، با روشها و مراحل جذب سرمایه استارتاپ آشنا شوید.
جذب سرمایه استارتاپها معمولا به یکی از دلایل زیر خواهد بود:
بر اساس آمار CBINSIGHTS، استارتاپها به 12 دلیل مختلف محکوم به شکست هستند. اولین و مهمترین عامل شکست استارتاپها (38%) تمام شدن نقدینگی و عدم موفقیت در جذب سرمایه است.
بنابراین مهمترین دلیل برای اینکه با روشها و مراحل جذب سرمایه استارتاپ آشنا شوید جلوگیری از شکست کسب و کار شما خواهد بود. در ادامه دلایل جذب سرمایه استارتاپ به صورت لیستوار ذکر کرده شده است:
- ایجاد نمونه اولیه (Prototype Creation)
- توسعه محصول (Product Development)
- توسعه و استخدام تیم (Team Hiring)
- سرمایه در گردش (Working Capital)
- خدمات مشاورهای و حقوقی (Legal & Consulting Services)
- تهیه مواد اولیه و تجهیزات (Raw Material & Equipments)
- فضای اداری و هزینههای مدیریتی (Office Space & Admin Expenses)
- بازاریابی و فروش (Marketing & Sales)
یکی از مهمترین مواردی که باید در مراحل جذب سرمایه استارتاپ یا انتخاب روش جذب سرمایه به آن دقت کنید، زمان است. تزریق سرمایه در زمان مناسب بسیار اهمیت دارد. وقت طلاست، در کسب و کارهای استارتاپی زمان جذب سرمایه به اندازه میزان سرمایه اهمیت دارد.
گام به گام در مسیر آمادهسازی برای تامین سرمایه از سرمایه گذاران
بدون شک فاندرها و کارآفرینانی که مسیر جذب سرمایه را طی کردهاند، با این جمله موافق خواهند بود. در مسیر جذب سرمایه گذار برای کسب و کارتان باید؛ صبور باشید، به راه خودتان ایمان و یقین داشته باشید، پر تلاش باشید، از شنیدن نه خسته نشوید و در طول مسیر پرتلاش و امیدوار بمانید. فرآیند جمع آوری سرمایه به مراحل زیر تقسیم میشود.
پیشبینی مالی پیشبینی دقیقی از توسعه شرکت در یک دوره زمانی معین است که دادههای فروش پیشبینیشده و همچنین شاخصهای بازار و اقتصادی را در نظر میگیرد.
- ارزیابی میزان بودجه مورد نیاز: شما به عنوان فاندر استارتاپ، باید بودجه مورد نیارتان را ارزیابی کنید. مایلستونهای ۲-۴ و۶ سال آیندهی خود را طی یک برنامه واضح مشخص کنید. فایل پیشبینی مالی که شامل دادههای فروش با در نظر گرفتن شاخصهای بازار و اقتصادست را تهیه کنید. شما با آگاهی از هزینه تولید، توسعه نمونه اولیه، تحقیق، ساخت و … باید تصمیم بگیرید که به چه میزان سرمایه نیاز دارد. (تهیه فایلهای پیشبینی جریان نقدی معمولا جز مواردی هست که فاندر با ارائه دادههای مالی خود به متخصصان این حوزه، میتواند آن را برون سپاری نماید. ما در رتیبا، مدلسازی مالی استارتاپها را در مسیر جذب سرمایه آماده میکنیم. برای درخواست مدل سازی مالی استارتاپ خود، اینجا کیلیک کنید.
- ارزیابی امادگی استارتاپ برای سرمایهگذاری: به همان اندازه که پیشبینی نیاز مالی در مرحلهی قبل اهمیت دارد، آمادگی شما نیز توسط سرمایه گذار سنجیده میشود. مواردی که سرمایه گذارها در یک استارتاپ به دنیال آن هستند تا برای سرمایه گذاری روی آن متقاعد شوند شامل؛ رشد درآمد و موقعیت بازار، بازگشت سرمایه مطلوب،زمان سربه سر و سودآوری، منحصر به فرد بودن استارتاپ و مزیت رقابتی، چشم انداز کارآفرینان و برنامههای آینده، تیم قابل اعتماد، پرشور و با استعداد.
- آمادهسازی فایل پیچ دک
- آگاهی از استراتژیها و برنامههای سرمایهگذاران خارجی
- دودلیجنس
- ترم شیت
روشهای جذب سرمایه استارتاپها
انتخاب روش جذب سرمایه در ادامه مسیر کسبوکارهای استارتاپی، به موقعیت استارتاپ در چرخه حیاتش بستگی دارد. روشهای مختلف جذب سرمایه استارتاپی عبارت هستند از:
- جذب سرمایه از دوستان و خانواده (3F: Family, Friends& Fools)
- یافتن شریک (Co-founder)
- وامهای بانکی برای مشاغل (Loans)
- حمایتهای دولتی
- مراکز رشد (Incubator)
- شتابدهندهها (Accelerator)
- سرمایهگذاری جمعی (Crowdfunding)
- سرمایهگذاران فرشته (Angel Investors)
- سرمایهگذاران خطر پذیر (Venture Capitalist Or VC)
در مسیر جذب سرمایه به هر کدام از روشهای ذکر شده در بخش بالا، باید مستنداتی را اماده کنید. آمادهسازی درست مستندات جذب سرمایه نقشی کلیدی در میزان موفقیت شما در این مسیر خواهد داشت. مستندات جذب سرمایه مستنداتی از قبیل گزارشهای ارزشگذاری، اماده سازی فایلهای مالی، فایل پیچ میباشد. این خدمات مغمولا برون سپاری شده و توسط شرکتها یا افراد متخصص در آن حوزه آماده میشود.
انتخاب روش جذب سرمایه بر اساس چرخهی حیات یک استارتاپ
اینکه استارتاپ شما در کدام مرحله از چرخهی حیات خود قرار دارد، نوع روشهای جذب سرمایه شما را تعیین خواهد کرد. جذب سرمایه برای استارتاپها، همیشه به معنی تزریق پول و افزایش نقدینگی نیست. گاهی در کنار تزریق سرمایه، اسمارت مانی یا همان پول هوشمند (smart money)، اضافه شدن یک فرد باتجربه در تیم نیز میتواند به اندازه تزریق سرمایه ارزشمند باشد. مراحل مختلف جذب سرمایه برای استارتاپها:
- مرحله پیش بذری
- مرحله سرمایهگذاری بذری (Seed Funding Stage)
- تامین مالی سری A
- تامین مالی سری B
- تامین مالی سری C
- تامین مالی سری D
- تامین مالی سری E
- عرضهی اولیه سهام یا IPO
روش جذب سرمایه استارتاپ در مرحله پیشبذری
اگر استارتاپ شما در مرحله پیشبذری قرار دارد؛ جذب سرمایه یا همان The Pre-seed Funding از طریق جذب کوفاندر، بوت استرپینگ، کمکهای مالی 3F خواهد بود. در این مرحله شما تنها یک ایده منحصر به فرد با پتانسیل بالای تجاری شدن دارید.
روش جذب سرمایه استارتاپ در مرحله بذری
سرمایهگذارانی که در مرحلهی بذری یا سید استیج (Seed Funding Stage) علاقمند به سرمایهگذاری در استارتاپ شما هستند شامل: اقوام و نزدیکان، سرمایهگذاران فرشته، سرمایهگذاران خطرپذیر خرد و سرمایهگذاران جمعی خواهند بود.
سرمایهگذارانی که در مرحله A یک استارتاپ سرمایهگذاری میکنند (Series A Funding Stage)؛
سرمایهگذاران فرشته، شتابدهندهها و سرمایهگذاران خطرپذیر از سرمایه گذاران در این مرحله از چرخهی حیات یک استارتاپ هستند.
روش جذب سرمایه استارتاپ در مراحل B، C، D، E
وقتی کسب و کار شما مرحلهی A (Series A) را پشت سر گذاشته است، یعنی با بودجهی جذب شدهی قبلی به خوبی توانستهاید بخشی از بازار را به دست آورید. در این مرحله شما برای رشد و دریافت سهم بازار بیشتر آماده جذب سرمایه شدهاید.
در جذب سرمایه در مراحل B تا E شما میتوانید از سرمایهگذاران خطرپذیر استفاده کنید.
جذب در سرمایه در مرحله IPO
عرضهی اولیه سهام آخرین مرحله در جذب سرمایه استارتاپی و تامین مالی یک استارتاپ است. در این مرحله مالکین استارتاپ به وسیلهس فروش سهام، تمام یا بخشی از استارتاپ خود را به دیگران واگذار میکنند.
کلام آخر:
به عنوان یک کارآفرین، فاندر یا کوفاندر یک استارتاپ باید آگاهی خود را از سطح کسب و کار خود در مسیر جذب سرمایه استارتاپ بالا ببرید. روشهای جذب سرمایه استارتاپی را بشناسید و مستنداتی که برای هر بخش نیاز دارید آماده کنید. در مسیر جذب سرمایه استارتاپ، میتوانید از مشاوران خبره در این زمینه نیز بهرهمند شوید. بخش زیادی از مراحل آمادهسازی مستندات جذب سرمایه خود را نیز میتوانید برون سپاری نمایید. رتیبا به عنوان یک برند معتبر در بین سرمایهگذاران و سرمایهپذیرها یکی از مراجعی هست که در این مسیر میتواند همراه شما باشد. جهت دریافت خدمات از گروه تحلیلگران رتیبا، کافیست فرم درخواست مشاوره جذب سرمایه را در اینجا تکمیل کنید.
منابع:
- https://www.cbinsights.com/research/startup-failure-reasons-top/
- https://www.startupindia.gov.in/content/sih/en/funding.html